History of Malasiqui Pangasinan tagalog ✍️

 🏛️ Pagkakatatag ng Bayan ng Malasiqui

Ayon sa makasaysayang akda ni Rosario Mendoza-Cortez tungkol sa kasaysayan ng Pangasinan mula 1572 hanggang 1800, natunton ang pagkakatatag ng bayan ng Malasiqui.

Batay sa mga lokal na tala, taong 1671 nang itatag ang bagong bayan sa pangunguna ng dalawang katutubong pinuno — Don Domingo Manguisesal at Don Diego Catongal — kasama ang isang paring Dominikano na si Padre Juan Camacho.

Ang mga pinunong ito ay naglakbay pa patungong Lingayen at Maynila upang humingi ng pormal na pahintulot mula sa pamahalaan. Mula 1671 hanggang 1691, sumama pa ang ilang mga bagong pinuno tulad nina Don Raymundo Cayago, Don Goa Gonzales, Don Jacinto Mabanglo, at Don Dionisio Rosario.

Noong panahong iyon, ang mga namumuno sa isang bayan ay tinatawag na “fundadores” o mga “tagapagtatag ng bayan,” at hindi pa “Kapitan” ang tawag sa kanila.

Batay naman sa mga tala ng mga Dominikano, napatunayan ang mahalagang papel ni Padre Juan Camacho sa pagkakatatag ng Malasiqui. Bago pa ito maging bayan, tinatawag pa noon ang lugar na “Rancherias,” dahil ginagamit ito bilang pastulan ng mga baka (ranches for cattle grazing).

Ang mga katutubo noon ay naninirahan nang malayo sa mga lugar ng pananampalataya sa Bayambang (na noon ay tinatawag na Malunguey) at San Carlos (na dating Binalatongan).

Bilang Vicar ng Binalatongan, nasasakupan din ni Padre Camacho ang mga lugar ng Calasiao at Malunguey. Nangamba siya na baka tuluyang maligaw ang pananampalataya ng mga tao dahil hindi sila nakakadalo sa misa at hindi natutupad ang mga gawaing panrelihiyon.

Dahil dito, nagsikap siyang itatag ang isang Simbahan ng mga Espanyol at isang sistemang munisipal upang mapangalap ang mga mamamayan sa isang organisadong pamayanan. Nagsilbi siya bilang pari at pinuno ng simbahan sa loob ng maraming taon.

Sa panahon ng pamumuno ng mga Kastila, ang mga opisyal ng munisipyo ay itinalaga batay sa rekomendasyon ng mga pari o mga opisyal na Espanyol. Malaki ang kanilang pakikialam sa mga usaping sibil. Isa sa mga tungkulin ng mga lokal na opisyal ay ang pangongolekta ng buwis.

Kapag hindi makabayad ng buwis ang mga mamamayan, ang mga guardia civiles o tagasingil ay kumukuha ng bayad sa anyo ng mga alagang hayop o ani tulad ng manok, baboy, tabako, bigas, at mais.