History of Dau Mabalacat Pampanga Tagalog ✍️

 🏛️ Kasaysayan ng Barangay Dau, Mabalacat City

Ang Barangay Dau ay nagsimula noong 1843 nang itatag ni Teodoro Lising ang isang maliit at tahimik na pamayanan sa kapatagan malapit sa paanan ng kabundukang Zambales. Mula sa pagiging simpleng komunidad ng Mabalacat, ito ay naging ganap na barrio noong 1935 sa bisa ng isang Commonwealth Act sa ilalim ng pamahalaan ni Pangulong Manuel L. Quezon.

Noong 1902, itinatag ng mga Amerikano ang Fort Stotsenburg sa mga damuhang kapatagan sa tapat ng Dau. Dito nagsimula ang kahalagahan ng lugar bilang isang sentrong pangmilitar. Inilakip ito ng mga Amerikano sa Manila–Dagupan Railroad System, dahilan upang mabilis itong umunlad.

Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig (World War II), muling binuhay ang Fort Stotsenburg na kalaunan ay naging Clark Air Base. Dito nagsimula ang pag-usbong ng ekonomiya ng Dau bilang PX Capital of the Philippines, kung saan sumigla ang bentahan ng mga produktong galing Amerika.

Noong 1960s, si Dionisio Mendoza ang naging unang Teniente del Barrio ng Dau, ngunit siya ay dinukot ng mga armadong kalalakihan at hindi na muling nakita. Siya ay sinundan ni Lope Presco noong 1967 hanggang sa siya ay paslangin noong 1979. Sa panahon ng Batas Militar (Martial Law) ni Pangulong Ferdinand Marcos, pinalitan ang katawagang Barrio at ginawa itong Barangay, at ang Kapitan del Barrio ay tinawag nang Punong Barangay.

Si Francisco Salunga ang pumalit kay Presco at nagsilbi mula 1979 hanggang 1989. Sa kanyang panahon naganap ang People Power Revolution na nagbalik ng demokrasya sa bansa.

Dahil sa paglaki ng populasyon at pag-usbong ng negosyo, maraming mamamayan mula sa Angeles City at karatig-bayan ang lumipat sa Dau Homesite. Ang pagkakagawa ng North Luzon Diversion Road at McArthur Highway ay nagpatatag sa posisyon ng Dau bilang sentrong panturismo at pang-transportasyon sa Gitnang Luzon.

Noong panahon ng Cold War at Vietnam War, naging mahalaga ang Clark Air Base sa mga operasyon ng militar ng Estados Unidos. Naging tirahan ito ng mga sundalong Amerikano at pasyalan ng mga nagsisilbi sa Indochina. Sa panahong ito, umangat ang Dau bilang komersyal na sentro ng Mabalacat, at itinuturing pa ngang mas maunlad kaysa sa mismong bayan.

Noong 1989, nahalal si Benjamin M. Manlapaz bilang Punong Barangay. Sa kanyang pamumuno, nakilala ang Dau sa Katarungang Pambarangay at Lupon Tagapamayapa, at tatlong taon na nagkamit ng Most Outstanding Lupon (National Level) mula sa DILG, dahilan upang tanghalin itong Hall of Fame Awardee. Ang parangal ay iginawad mismo ni Pangulong Fidel V. Ramos sa Malacañang.

Ngunit noong 1991, sumabog ang Bulkang Pinatubo, na nagdulot ng matinding pinsala sa buong Central Luzon, kabilang ang Barangay Dau at Angeles City. Kasabay pa nito ang pagsasara ng Clark Air Base. Sa tulong ng pambansang pamahalaan, unti-unting nakabangon ang lugar at muling umunlad.

Noong 2002, si Louie P. Cunanan ang naging Punong Barangay at itinayo ang kasalukuyang dalawang palapag na Barangay Hall. Siya ay nagsilbi ng limang taon.

Noong 2007, nahalal naman si Marino “Atlas” Morales Jr., anak ng dating alkalde. Siya ang Punong Barangay nang maging lungsod ang Mabalacat sa bisa ng Republic Act 10164 noong 2012.

Noong 2013, nanalo si Dr. Oscar Rico Aurelio bilang Punong Barangay ng Dau. Bago ito, siya ay tatlong termino nang konsehal ng lungsod at naging ABC President at ex-officio City Councilor. Isa rin siyang lisensyadong manggagamot na patuloy na naglilingkod sa mga mamamayan.