History Kasaysayan Ng Santa Ana Pampanga Tagalog ✍️
📜 Rewritten & Original Version – History of Sta. Ana, Pampanga
Noong huling bahagi ng ika-16 na siglo, ang lugar na ngayon ay Sta. Ana ay kilala bilang Pinpin, na nangangahulugang “lupang inilaan o itinabi.” Noong Disyembre 19, 1598, kinilala ito ng simbahan bilang isang visita ng Arayat. Noon ay nababalot pa ito ng malawak na kagubatan at napapalibutan ng mga bayan ng Arayat, Candaba, Mexico at San Luis.
Dahil masagana ang kalupaan, nagsimulang dumating ang mga mamamayan mula sa karatig-bayan upang manirahan dito. Nilinis nila ang puno’t damo at nagsimulang bumuo ng pamayanan. Sa kanilang pagtutulungan, pumili sila ng pinuno—isang taong matapang, masigasig, at may kakayahang ipagtanggol ang kanilang komunidad. Tinawag nila ang lider na ito bilang Datu, Cat, o Apol.
Paglaon ay ipinangalan sa lugar ang Santa Ana, bilang pagkilala sa kanilang pintakasing si Santa Ana, ang ina ng Mahal na Birheng Maria. Noong 1617, nanatili pa rin itong visita ng Arayat.
---
⛪ Simbahan at Parokya
Ayon sa tala ng mga historyador ng mga Agustino, noong 1756 ay naging malaya na ang parokya ng Sta. Ana mula sa pamamahala ng Arayat, at si Padre Lorenzo Guerra ang unang naging kura paroko.
1853 – Sinimulan ang kasalukuyang simbahan sa pangunguna ni Fr. Vicente Ferrer
1857 – Tinapos ni Fray Lucas Gonzalez, OSA, kasama ang pagpatayo ng limang-palapag na kampanaryo
Mga bato – galing Meycauayan
Mga kahoy – galing Betis at Porac
1866 – Ipinatayo ni Fray Antonio Redondo ang kumbento na yari sa bato
1872–1877 – Isinagawa ang pagkukumpuni ng simbahan nina Fray Francisco Diaz, OSA, at Fray Paulino Fernandez, OSA
---
🏛 Bayan at Makabagong Panahon
1910 – Ginawang barrio ng Arayat ang Sta. Ana
Enero 1, 1913 – Muli itong naibalik bilang ganap na bayan
---
⚔ Panahon ng Hapon
Nang dumating ang mga Hapones noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, ginawang garrison o himpilan militar ang kumbento ng simbahan. Dito dinala at pinahirapan ang mga bihag na Pilipino at Amerikano gamit ang paraang “water cure.”
---
🎓 Edukasyon at Makasaysayang Parangal
Nobyembre 29, 1945 – Itinatag ang Holy Cross Academy, ang unang pribadong paaralang Katoliko, sa pamumuno ni Msgr. Fernando C. Lansangan
Oktubre 22, 2013 – Naglagay ang National Historical Commission ng makasaysayang marker sa kampanaryo ng simbahan. Dumalo rito ang dating mayor na si Rommel Concepcion, Archbishop Emeritus Paciano B. Aniceto, at Fr. Nolasco L. Fernandez
---
🎉 Kultura at Pananampalataya
Tuwing Hulyo 26, ipinagdiriwang ng Sta. Ana ang pista bilang parangal sa kanilang patrona, si Santa Ana
May anak na parokya ang Santa Ana Church — ang San Agustin
Parish sa Brgy. San Agustin (Sumpung), na itinatag noong 1992
Comments
Post a Comment